Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) Nedir?

Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), bireyin sosyal etkileşim, iletişim ve davranış alanlarında farklılıklar gösterdiği nörogelişimsel bir bozukluktur. Spektrum kavramı, otizmin bireyden bireye değişen belirtilerle ve şiddet düzeyleriyle ortaya çıkabileceğini ifade eder. Bu farklılıklar bazı bireylerde hafif düzeyde seyrederken, bazılarında daha yoğun destek ihtiyacı doğurabilir.

OSB genellikle çocukluk döneminde belirtiler göstermeye başlar ve bireyin yaşamı boyunca devam eder. Bozukluğun ortaya çıkışında genetik ve çevresel etkenlerin birlikte rol oynadığı düşünülmektedir. Otizm, bir hastalık değil; bireyin çevresini algılama, işleme ve yanıt verme biçiminin farklı olmasıdır.

Otizmli her bireyin deneyimi ve ihtiyaçları farklıdır; bazıları yoğun desteğe ihtiyaç duyarken, bazıları bağımsız bir yaşam sürebilir.

Otizmin temel özellikleri genellikle şunlardır:

• Sosyal etkileşimde zorluklar: Göz teması kurmaktan kaçınma, başkalarının duygularını anlamada güçlük, akran ilişkileri kurmakta zorlanma gibi.

• İletişimde farklılıklar: Konuşmanın hiç gelişmemesi ya da sınırlı kalması, dilin alışılmadık biçimde kullanılması, söylenenleri kelimesi kelimesine alma gibi özellikler görülebilir.

• Tekrarlayıcı davranışlar ve ilgi alanları: El çırpma, sallanma gibi davranışlar; belirli konulara yoğun ilgi (örneğin haritalar, trenler, sayı sistemleri) olabilir.

• Rutinlere bağlılık: Günlük düzende değişikliklere karşı aşırı hassasiyet gelişebilir.

Otizm neden olur?

Net bir nedeni yoktur, genetik faktörlerin ve çevresel etkenlerin birlikte rol oynadığı düşünülmektedir. Otizm “bir hastalık” değil, beynin farklı çalışmasıdır. Bu yüzden de bir "tedavisi" değil, bireyin yaşam kalitesini artırmaya yönelik destekleyici yaklaşımlar vardır.

Otizmli bireyler:

• Güçlü yönlere sahip olabilir (örneğin detaylara dikkat, güçlü hafıza, sistematik düşünme),

• Farklı bir öğrenme stiline sahip olabilir,

• Empati kurabilir ama bunu farklı şekillerde gösterebilirler.

Otizm hakkında en önemli şey: Otizmli bireyleri eksik değil, farklı olarak görmek. Ve farklılıkları anlamak, desteklemek.